Logika zarządzania systemem gospodarczym

stworzenie pozorów efektywnej pracy w zgranym zespole. Tak więc sam fakt niezbędności kontroli, choć dostrzegany przez kadrę kierowniczą, bywa podawany w wątpliwość przez podległych pracowników, których ta kontrola ma dotyczyć w szczególności. Jak już wspomniałem, tendencja ta pozostaje w ścisłym związku z negatywnym postrzeganiem kontroli przez zatrudnionych. Ma to związek z częstotliwością i natężeniem, a także umiejscowieniem kontroli w łańcuchu zarządzania. Zbyt częste kontrole ograniczają dynamikę postępowania podwładnych, mając przy tym równie negatywny wpływ w sferze automotywacji, co kontrole o zbyt dużym natężeniu. Te ostatnie wpływają ponadto na zanik społecznej przedsiębiorczości, co wszystko razem prowadzi do widocznego obniżenia wydajności pracy, a co za tym idzie do spadku dynamiki rozwoju organizacji.

W ostatnich łatach źródłem największych zagrożeń dla organizacji stało się otoczenie. Ma ono obecnie strategiczne znaczenie dla egzystencji systemów gospodarczych, kreując zapotrzebowanie na nowe rozwiązania w sferze kontroli. Ich celem jest tworzenie arsenału instrumentów, pozwalają-cych przygotować informacje o sytuacji w otoczeniu i jego zmianach, zasto-sować adekwatne metody gromadzenia, przetwarzania i selekcji danych oraz zaaplikować kryteria oceny skuteczności działań, dotyczących strategicznych obszarów decyzji gospodarczych i organizacyjnych.

Wraz ze zmianą warunków, zmienia się logika zarządzania systemem gospodarczym, a tym samym logika kontroli, stawianych przed nią celów i osiąganych wyników. Świadczy o tym rozwój metod, technik i procedur kontroli oraz jej organizacji.

Od kilkunastu lat zwracamy uwagę na związek, jaki istnieje między natężeniem kontroli, a ograniczeniem wolności i autonomii przedsiębiorstw (Kuc, 1987). W gospodarce polskiej związek ten kształtują proporcje między kontrolą działalności gospodarczej, realizowaną przez przedsiębiorstwa we własnym zakresie i na własne potrzeby, a kontrolą zewnętrzną, podejmowaną wobec przedsiębiorstw w związku z potrzebami procesu kierowania gospodarką. W czasach, gdy uprawnienia administracji państwowej dotyczące zarządzania przedsiębiorstwami uległy istotnej redukcji, szybkiej zmianie ulec musi reorientacja kontroli zewnętrznej i związanie jej nie z celami przedsiębiorstw, lecz z celami gospodarki narodowej. Jest to warunek realizacji potrzeby niezależności, jaką stworzyły prawo i rynek.